Patelnie można podzielić ze względu na to, z jakiego materiału są stworzone oraz ze względu na to, jaką pokryte są powłoką. Na rynku są dostępne patelnie z powłokami:
- ceramiczna,
- kamienna (marmurowa, granitowa).
Wszystkie te powłoki mają jedną, bardzo ważną cechę: są nieprzywierające.
Co to oznacza? Przede wszystkim można na nich smażyć, prawie nie używając tłuszczu i bardzo łatwo da się je umyć. Wielu producentów zaznacza, że na tych modelach patelni można smażyć, nie używając tłuszczu wcale. Jest to prawda, ale z drugiej strony profesjonaliści wskazują, że przygotowane w ten sposób potrawy nie należą do najsmaczniejszych. Dlatego użycie choćby niewielkiej ilości tłuszczu choćby po to, aby patelnię nim posmarować, jest wskazane. Chyba że bardzo zależy nam na niskokalorycznym posiłku.
Druga cecha, która wyróżnia patelnie z powłokami to ich łatwe czyszczenie. Powłoka, do której jedzenie nie przywiera podczas smażenia, nie wymaga też specjalnego wysiłku podczas mycia. Często wystarczy patelnię wytrzeć wilgotną ściereczką i osuszyć.
Czym się różnią patelnie pokryte różnymi powłokami?
Przede wszystkim:
- trwałością,
- ceną,
- ciężarem,
- estetyką,
- możliwością używania w piekarniku,
- odpornością na mycie w zmywarce.
Jeśli chodzi o trwałość, to zdecydowanie przodują tu patelnie tytanowe i kamienne. Są przeznaczone do częstego i intensywnego użytkowania, nie wymagają stosowania specjalnych (silikonowych lub drewnianych) narzędzi. Ich powłoka pozwala na mieszanie metalową łyżką lub operowanie widelcem. Są to patelnie, które długo i dobrze będą nam służyć, a ich nieprzywierające właściwości zachowają się na długo.
Jak łatwo się domyślić, oba te modele wyróżnia również cena. Są one droższe od innych patelni pokrytych powłoką non-stick. Szczególnie patelnie tytanowe przodują jeśli chodzi o wydatek.
Patelnie teflonowe i ceramiczne są mniej odporne i wrażliwe na uszkodzenia. Kupując pierwszą patelnię z tego rodzaju powłoką, należy dodatkowo zaopatrzyć się w narzędzia: silikonowe łopatki czy drewnianą łyżkę. Na tych modelach patelni nie wolno mieszać zwykłymi sztućcami, ponieważ powłoki są delikatne i łatwo je porysować. Uszkodzone, przystaną spełniać swoje zadania, a nawet mogą się stać niebezpieczne dla zdrowia.
Zaletą patelni teflonowych i ceramicznych jest ich cena. Szczególnie teflonowe potrafią być bardzo atrakcyjne pod tym względem. Trzeba jednak pamiętać, ze nie jest to inwestycja na lata. Zarówno teflonowa, jak i ceramiczna patelnia będzie się domagała wymiany znacznie szybciej niż inne modele.
Jeśli chodzi o ciężar, to najcięższe są patelnie kamienne (zwykle posiadają grube dna). Najlżejsza natomiast będzie patelnia aluminiowa z powłoką teflonową. Oba te rozwiązania mają swoje plusy i minusy i wybór spośród nich zależy od tego, na czym nam zależy. Ciężką patelnią nie jest łatwo operować (na przykład fantazyjne przewracanie naleśników w powietrzu może nastręczać trudności), ale będzie się idealnie nadawała do duszenia i podgrzewania. Lekka patelnia to świetne rozwiązanie dla delikatnej, kobiecej ręki, ale szybko traci ciepło i stygnie.
Jeśli chodzi o estetykę, to zdecydowanie najlepiej wyglądają patelnie kamienne. Zarówno granitowa, jak i marmurowa będzie pięknie wyglądała na kuchence. Swoim wyglądem nawiązują do tradycji gotowania na kamieniu. Doskonale będą komponowały się zarówno z nowoczesnym wystrojem, jak i w kuchni o charakterze rustykalnym. Każdy inny model patelni wygląda przy nich zwyczajnie.
Podobnie jest, jeśli brać pod uwagę zapiekanie na patelni w piekarniku. Przeznaczone do tego są patelnie kamienne i żeliwne, ale nie wszystkie. To samo dotyczy tytanowych. Są modele, które można używać w piekarniku i te, których nie wolno tam wsadzić. Dużo zależy tu od rodzaju rączki, w którą patelnia jest wyposażona. Przed zakupem, koniecznie należy to sprawdzić w zaleceniach producenta. Patelnie ceramiczne i teflonowe z założenia do piekarnika się nie nadają.
Jedyny model patelni, który z całą pewnością jest przystosowany do mycia w zmywarce, to patelnia tytanowa. Jest tak odporna, że nawet detergenty zawarte w kapsułkach i mycie maszynowe nie mogą jej zaszkodzić. Nawet kamienne patelnie nie sprostają temu zadaniu. Choć wielu użytkowników ryzykuje i myje swoja kamienną patelnię w maszynie. Tu również należy się kierować zaleceniami producenta.
Zarówno teflonowa jak i ceramiczna patelnia, nie są przystosowane do zmywarki. Ich powłoki są tak delikatne, że nadają się wyłącznie do ręcznej pielęgnacji. W dodatku czyszczenie ich wymaga specjalnych zabiegów. Nie jest trudne, ale dobrze się z nimi zapoznać, by cieszyć się patelnią przez dłuższy czas. Jeśli chcesz o tym przeczytać więcej, zerknij tutaj.
Na koniec jeszcze jeden aspekt, który może budzić emocje: czy powłoki na patelniach są zdrowe i jak mogą wpływać na przyrządzane jedzenie.
Często się mówi o tym, że teflon nie jest najzdrowszym materiałem i patelnia nim pokryta nie jest najlepsza. Jest to mit i patelnie teflonowe (szczególnie pochodzące od sprawdzonych producentów) są w pełni bezpieczne. Jeśli chcesz się dowiedzieć więcej, sprawdź tutaj.
Każda z wymienionych powłok nie ma wpływu na nasze zdrowie i jest w pełni bezpieczna. Podczas smażenie nie wydziela niebezpiecznych związków i nie szkodzi środowisku. Choć porysowana czy uszkodzona powłoka teflonowa albo ceramiczna przestaje spełniać swoje funkcje związane z nieprzywieraniem jedzenia, a co za tym idzie, nie jest już tak higieniczna.
Wybór między powłokami w dużej mierze zależy od indywidualnych potrzeb użytkownika i rodziny. Wiele zależy również od możliwości finansowych. Patelnie z różnymi powłokami różnią się od siebie, ale nie aż tak bardzo. Może dlatego dość trudno się zdecydować, którą z nich wybrać.
